Rogier van der Weydens afbeelding van de heilige Lucas die de Maagd schildert in het Boston Museum of Fine Arts is meer dan een meditatie over de schilderkunst.

Ik bestudeer vaak de uitdrukking op het gezicht van Sint-Lucas in dit meesterwerk van Rogier van der Weyden in het Boston Museum of Fine Arts. Er wordt aangenomen dat van der Weyden zichzelf schilderde als Sint-Lucas. Zijn gezicht is gefocust en eerlijk (kijk naar zijn mond). Dat hij ziek was.

Aangezien Sint-Lucas de patroonheilige van kunstenaars is, stel ik me voor dat Van der Weyden dit geduld uitbreidt naar zichzelf (het kost tijd om een ​​goede gelijkenis te krijgen) als zijn onderdanen. (Veel succes met proberen de baby stil te houden, nog steeds aan het voeden.)

Maar er is ook een hint – van de lichte kanteling van zijn hoofd (die kinderen maken als ze een schattige puppy zien, maar naar rechts teruggeroepen) – van tederheid. Tederheid en toewijding. Zijn positie doet me denken aan de filosoof Simon WillHij zei: Aandacht schenken aan de hoogste niveaus is als bidden. Het veronderstelt geloof en liefde.”

Nou hoe dan ook. Wat een palet! Luke’s Painting of the Virgin bestaat in meerdere exemplaren, maar geleerden geloven dat deze kopie, over het algemeen gedateerd 1435-1440, het origineel is. In andere versies lijkt het alsof de kunstenaar door een reeds vaste compositie werkte, terwijl hier sprake is van veranderingen in de onderste tekening. (Het kost tijd om het goed te krijgen!)

Het onderwerp van het schilderij was de kunstenaars dierbaar, vanwege de legende dat Lucas de Evangelist niet alleen de auteur was van een groot deel van het Nieuwe Testament, maar ook de schilder van de eerste afbeeldingen van de Maagd Maria. Zo werd Luke de patroonheilige van de schildersgilden. Om de status van meester in deze gilden te bereiken, schilderden kunstenaars vaak versies van Lucas met de afbeelding van de Maagd.

In de versie van Van der Weyden (door iedereen het beste) tekent Luke met een pen, dus hij wordt niet geassocieerd met gereedschap tekenen. Wat hij doet is heel gefocust en heel direct. Achter de drie figuren op de voorgrond ligt een omheinde tuin. Twee mensen met uitzicht op de verre muur van een stad aan een rivier en een landschap in de verte.

Je kunt de pagina’s vullen door simpelweg de dingen erin te benoemen, zowel dichtbij als veraf. Een van de meest interessante is Van der Weydens weergave van goudbrokaat op de zijden doek die achter en boven de Maagd hangt. De vaardigheid van de kunstenaar (de gouden draad reflecteert meer licht in de delen van de stof die het dichtst bij de zon liggen) is gewoon verbazingwekkend, zoals ongetwijfeld de bedoeling was.

Van der Weyden en Jan van Eyck luidden samen met Robert Campin (ook bekend als Meester van Flemalle) een diepgaande transformatie in van de beeldindustrie in de voormalige Laaglandsteden (Nederland) die gedomineerd werden door Filips de Goede van Bourgondië. Ze gingen experimenteel te werk en observeerden rechtstreeks hoe licht en kleur zich in de ruimte gedragen, in plaats van de synthese van observatie en regels van lineair perspectief ontwikkeld door hun collega’s in Italië.

terwijl de wil van machio In Italië schilderden ze fresco’s, van Eyck en van der Weyden perfectioneerden de glans van olieverf. Ze gebruikten dun, transparant glas dat het gereflecteerde licht van de onderliggende lagen filtert, waardoor verbluffend levendige illusies van textuur en sfeer ontstaan. Maar ze waren niet ‘realistisch’ in de moderne zin. Ze waren ambitieuzer dan dat.

Ze combineerden op meesterlijke wijze de christelijke symboliek tot beelden die ruimtelijk uniform en consistent zijn met de werkelijkheid. Hier verschijnen bijvoorbeeld Adam en Eva – wiens baby Jezus werd geboren om van hun erfzonde te worden verlost – niet in een apart paneel of in een apart deel van deze afbeelding, maar, verstandig, als een sculptuur op de troon waarop de Maagd zit. . Ondertussen geeft Maria’s positie op de troon van de troon haar nederigheid aan, net zoals de omheinde tuin haar zuiverheid symboliseert.

De compositie van van der Weyden lijkt erg op het lied van van der Weyden”Madonna, kanselier Rollin“In het Louvre. Het portret van Van Eyck, waarschijnlijk een paar jaar geleden geschilderd, bevindt zich in een vergelijkbare architecturale ruimte met een uitzicht dat lijkt op een omheinde tuin met een stad, rivier en landschap erachter.

Alles in beide afbeeldingen gaat over het verbinden van het goddelijke met de dag. In “Saint Luke” van van der Weyden hou ik van de manier waarop de voeten en tenen van het kindje Jezus buigen als hij lacht, alsof hij in een trance van verwachting is. Let ook op de kalmte van de Maagd terwijl ze haar borst optilde. Het komt overeen met de observatie van patiënt Luke. Lucas is de patroonheilige van zowel genezers als kunstenaars, en de verplegende Maria (vaak Maria Lactans genoemd) symboliseert ook de Moederkerk, die bedoeld was om voor de hongerigen en zieken te zorgen – voor iedereen.

Dus hoewel schilderen een meditatie is over de kunst van het schilderen (of schilderen, in dit geval), kan het zich ook openen voor iets diepers – iets over aandacht en toewijding, van genezing, van geven. Will schrijft: “Aandacht is de zeldzaamste en meest bekende vorm van vrijgevigheid.”