Japanse en Chinese leiders bezoeken vijandige hoofdsteden in de oorlog in Oekraïne

Als je ooit een illustratie nodig had van hoe de oorlog in Oekraïne zou kunnen weerklinken in Azië, dan is de tabel met Japanse en Chinese leiders een uitstekend voorbeeld.

Beiden leggen strategische buitenlandse bezoeken af ​​aan beide kanten van het conflict.

De Japanse premier Fumio Kishida is in Kiev en belooft onwrikbare steun aan de president van Oekraïne, met gesprekken over wederopbouw en humanitaire hulp.

Ondertussen is de Chinese Xi Jinping in Moskou en heeft de Russische Vladimir Poetin hem een ​​vriend en partner genoemd. China kan volhouden dat het neutraal is, maar het lijkt op dit moment meer geneigd tot Moskou dan tot de eerlijke makelaar.

Dinsdag zei Xi dat China prioriteit zou geven aan de betrekkingen met Rusland, waarbij hij de twee landen “belangrijke buurlanden” noemde.

Gezien de gebeurtenissen in Moskou is de optiek en timing van de parallelle vlucht van de heer Kishida opmerkelijk. Wat kunnen we er dan in lezen?

Het komt zelden voor dat een Japanse leider een onaangekondigde overzeese reis maakt, en de heer Kishida is de eerste die sinds de Tweede Wereldoorlog een land in conflict bezoekt.

Het bezoek werd geheim gehouden tot voor zijn aankomst dinsdagochtend vroeg, en functionarissen noemden bezorgdheid over de veiligheid.

Het Japanse ministerie van Buitenlandse Zaken zei dat hij tijdens zijn bezoek “respect zou tonen voor de moed en het geduld van het Oekraïense volk dat opkomt om zijn vaderland te verdedigen … en solidariteit en niet-aflatende steun zou tonen”.

De verklaring voegde eraan toe dat Kishida ook zijn “absolute afwijzing van Ruslands eenzijdige wijziging van de status-quo door middel van invasie en geweld” zou demonstreren.

Kishida staat onder toenemende druk om Oekraïne te bezoeken van zijn regerende Liberaal-Democratische Partij.

Tot op de dag van vandaag was hij de enige G7-leider die niet op bezoek kwam sinds Rusland vorig jaar zijn invasie lanceerde en er waren oproepen om te vertrekken voordat hij de G7-top in Hiroshima in mei voorzat.

Hij heeft al een strategische diplomatieke staatsgreep gepleegd door vorige week een top te houden met de president van Zuid-Korea in Tokio – de eerste keer dat dat in meer dan tien jaar is gebeurd. Het normaliseren van de betrekkingen met Seoel, het delen van inlichtingen en het tonen van een verenigd front tegen Noord-Korea zou de strategische bondgenoot van Japan, de Verenigde Staten, geruststellen.

Het lijdt geen twijfel dat een bezoek aan Oekraïne ook door Washington zou worden toegejuicht.

Onderdeel van het voortdurende bezoek van de Chinese leider aan Moskou is een poging om de wereldwijde invloed van het land uit te breiden. De aanwezigheid van de Japanse leider in Oekraïne geeft tegelijkertijd een sterk signaal af over waar ze staan ​​in deze geopolitieke onrust.

Dit is geen geringe prestatie, Japan heeft veel te balanceren, vooral in zijn relatie met China.

Vorige maand hielden de twee landen voor het eerst in vier jaar veiligheidsbesprekingen hier in Tokio. Peking zei dat het verontrust was door de Japanse militaire opbouw, en Tokio bekritiseerde de militaire banden van China met Rusland en het vermoedelijke gebruik van spionageballonnen.

Dit zijn de op een na en op twee na grootste economieën ter wereld en ondanks de huidige spanningen is een open communicatiekanaal essentieel.

Ook Japan heeft zijn eigen zorgen over de oorlog in Oekraïne. Er bestaat grote bezorgdheid over de mogelijke parallellen tussen een Russische invasie en een worstcasescenario van Chinese militaire agressie tegen Taiwan – die ongetwijfeld Japan zou aantrekken.

We zijn er nog niet en zullen er misschien ook nooit zijn, maar het vertelt ons precies waar elke leider op dinsdag heeft gekozen.