Hoge inflatie en rentetarieven in het VK – hoe verhouden andere economieën zich?

De inflatie is in het VK nog steeds hoger dan in veel andere rijke landen, dus de rente kan langer hoog blijven.

Dus hoe doet het VK het in andere delen van ons economisch welzijn? Voeg groei, banen en belastingen toe en het beeld zal gemengd zijn.

Ondanks al het gepraat over lage inflatie, betekent dit nog steeds dat de prijzen in het VK 7,9% hoger zijn dan een jaar geleden. In de Europese Unie is dit tarief 5,5% en in de Verenigde Staten ligt het lager op 3%.

Groot-Brittannië heeft de twee ergste bronnen van prijsschokken gezien die rijke landen treffen: de sterke stijging van de energie- en voedselkosten vorig jaar als gevolg van de oorlog in Oekraïne, en het post-pandemische tekort aan arbeidskrachten.

Net als de EU koopt het VK veel energie – maar het duurt langer voordat de effecten van de daling van de groothandelsprijzen voor gas zichtbaar worden in onze inflatiecijfers

Dit komt door de latere introductie van energiesubsidies en prijsbewegingen, waarvan het enige tijd duurt voordat ze worden weerspiegeld in het lokale factureringsplafond.

Maar de zogenaamde kerninflatie, een maatstaf die energie en voedsel uitsluit, blijft dicht bij het hoogste cijfer in 30 jaar. Dit suggereert dat er nog steeds veel wordt uitgegeven aan niet-essentiële zaken en snoep, waarbij sommige mensen spaargeld gebruiken tijdens de pandemie of als gevolg van loonsverhogingen.

Het zijn deze discretionaire uitgaven waarop de Bank of England zich richt wanneer ze de kosten van lenen verhoogt.

Maar we zijn niet alleen. De tarieven voor nieuwe hypotheekovereenkomsten zijn de afgelopen 18 maanden in veel andere landen gestegen.

Maar het effect varieert. In de Verenigde Staten en een deel van Europa duren hypotheken met een vaste rente meestal 25 of 30 jaar. In sommige gevallen kunnen hypotheekhouders met minder boete overstappen. De Franse regering beperkt ook effectief de tarieven, dus een nieuwe hypotheekovereenkomst met een looptijd van 30 jaar zou 3,5% kunnen kosten. De hypotheekrente in Amerika ligt rond de 7%.

Het is handig om effectieve tarieven te vergelijken – het gemiddelde van bestaande en nieuwe woningkredieten. Volgens de laatst gepubliceerde berekeningen is dit in het VK, waar de meerderheid vaste contracten voor twee of vijf jaar heeft, iets minder dan 3% (hoewel dat zal stijgen naarmate er meer leningen worden geherfinancierd). In Frankrijk en Duitsland is het minder dan 2%.

Hoewel de inflatie hier is vertraagd, wordt nog steeds verwacht dat de Bank of England de rente in ieder geval weer zal verhogen – en dat ze mogelijk langer hoog zal blijven dan in de EU of de VS.

Als het op groei aankomt, kiest bondskanselier Jeremy Hunt ervoor om te benadrukken dat het VK sinds 2010 sneller is gegroeid dan Frankrijk, Japan en Italië.

Maar veel experts vergelijken hoe economieën waren vóór de pandemie. In de lente van zijn jaar waren Duitsland en het Verenigd Koninkrijk de enige twee G7-landen die volgens officiële kwartaalcijfers nog steeds kleinere economieën hadden dan eind 2019.

Analisten suggereren dat de factoren hierachter kunnen zijn dat Britse consumenten terughoudender zijn over de bestedingsstijging als gevolg van de pandemie. En de internationale handel herstelt langzamer van die schok dan andere grote landen. Misschien is dit een gevolg van de veranderingen in handelsafspraken als gevolg van de Brexit – en haperende investeringen.

Maar in 2023 is het VK veerkrachtiger dan sommigen hadden verwacht.

De groei was misschien vlak, maar de consumentenbestedingen werden steeds beter – die hogere lonen en pandemische besparingen weer. Het was in feite de eurozone die begin dit jaar in een recessie terechtkwam.

Maar hogere rentetarieven vertragen, wat enige tijd kost om zichtbaar te worden. Sommige economen maken zich nu zorgen dat het VK mogelijk in een recessie terechtkomt – en anderen daarmee.

Maar we moeten een inhaalslag blijven maken.

Ondanks de verwoestingen van Covid en de hoge rentes, gaat het niet slecht met onze arbeidsmarkt. Het werkloosheidspercentage in het VK is met 4% lager dan dat van de Europese Unie, hoewel het in Amerika hoger is dan 3,6%.

Maar er is veel op de foto.

Om als werkloos te worden beschouwd, moeten mensen beschikbaar zijn voor werk en werk zoeken. Degenen die dat niet zijn, worden als inactief beschouwd. Het komt zelden voor dat het VK een van de weinige rijke landen is met meer mensen die inactief zijn dan vóór de pandemie, en honderdduizenden meer, vooral nu het aantal langdurige patiënten toeneemt. De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling rangschikt het VK onderaan de G7 voor arbeidsparticipatie (het percentage mensen dat werkt of op zoek is naar werk).

Tel daar de Brexit-restricties bij op en dat komt neer op een tekort in sommige branches. Aan de andere kant kan het de loongroei stimuleren – werknemers zijn beter in staat grotere loonsverhogingen te bewerkstelligen.

Maar naarmate deze rentetarieven stijgen, kan ook de werkloosheid stijgen.

Het zijn niet alleen inflatie en koersen die fortuinen beïnvloeden. Degenen die salarissen verdienen of bedrijven runnen, hebben misschien hogere belastingaanslagen opgemerkt.

Het aandeel van het inkomen van ons land, het bruto binnenlands product, dat aan een belastingplichtige wordt betaald, zal naar verwachting in 2028 een naoorlogs record van 37,7% bereiken.

Is het gevoel in een notendop veranderd? Onze zogenaamde belastingdruk was zelfs lager dan het gemiddelde van de Europese Unie, hoewel hij volgens de meest recente vergelijkbare cijfers hoger is dan die in de Verenigde Staten. De fiscus in Frankrijk krijgt al 45 cent voor elke euro die daar in de economie wordt verdiend.

Maar de meeste landen zullen door de vergrijzing en bestaande schulden steeds meer onder druk komen te staan ​​op hun overheidsfinanciën.

Het zijn in alle opzichten een paar moeilijke jaren geweest, maar er zijn enkele gebieden waarop het VK het gevoel heeft dat er bijzonder weinig verandering mogelijk is.