Een Canadese onderzoeker neemt ontslag als president van Stanford University nadat in een rapport onderzoeksfraude is geconstateerd

Een beroemde Canadese neurowetenschapper treedt af als president van Stanford University nadat een beoordelingspanel bewijs heeft gevonden van gegevensmanipulatie in papers die hij mede-auteur was en ondermaatse praktijken in een laboratorium onder zijn controle.

Marc-Tessier Lavigne, die in 2020 werd benoemd tot lid van de Orde van Canada, wordt erkend als een wereldleider in de wetenschap van hersenontwikkeling, wiens onderzoek de oorzaken en behandeling van ziekten zoals Alzheimer en Parkinson onderzoekt. Hij verwierf de afgelopen 32 jaar bekendheid als hoofdauteur van 74 academische papers en als bijdrager aan meer dan 150 andere.

Maar hij zal nu drie van die artikelen intrekken en correcties aanbrengen in nog twee andere nadat een panel van vooraanstaande wetenschappers – waaronder Nobelprijswinnaar Randy Shiekman uit 2013 – een woensdag gepubliceerd rapport presenteerde waarin “ernstige tekortkomingen” werden gedocumenteerd.

Dit komt neer op een grote smet in de carrière van een eminente onderzoeker die een ‘leider onder de leiders’ werd genoemd toen hij in 2016 werd benoemd tot hoofd van een van de meest vooraanstaande onderzoeksinstellingen ter wereld. Dr. Tessier Lavigne, die ook Amerikaans staatsburger is, werd geboren in Trenton, Ont. naar een militaire familie. Hij studeerde af aan de McGill University voordat hij aan een internationale carrière begon met onder meer onderzoek in Groot-Brittannië, waar hij werkte voor het biotechnologiebedrijf Genentech en leiding gaf aan de Rockefeller University.

Het 95 pagina’s tellende rapport beschuldigt Dr. Tessier-Lavigne zelf niet van wetenschappelijk wangedrag, daarbij verwijzend naar zijn “fundamentele bijdragen op het gebied van de neurowetenschappen” en zeggend dat hij “niet persoonlijk betrokken was bij wangedrag in onderzoek”.

Maar veel leden van zijn laboratoria “lijken te hebben geknoeid met onderzoeksgegevens en/of niet te voldoen aan de geaccepteerde wetenschappelijke praktijken”, aldus het rapport, onder meer door manipulatie en hergebruik van afbeeldingen die werden gebruikt om de bevindingen te ondersteunen.

Dr. Tessier Lavigne bevestigde dat enig wangedrag niet zijn schuld was, of met zijn medeweten werd gepubliceerd.

“Ik heb nog nooit een wetenschappelijk artikel ingediend zonder de vaste overtuiging dat de gegevens waar en nauwkeurig waren”, schreef hij woensdag in een brief aan de Stanford-gemeenschap. Het rapport van vandaag ondersteunt die stelling.

Dr. Tessier-Lavigne heeft zich de afgelopen tien jaar ingespannen om fouten in eerder werk te herstellen, hoewel sommige van deze fouten niet zijn gepubliceerd, en de commissie heeft hem bekritiseerd omdat hij niet genoeg heeft gedaan om naar correcties te zoeken.

Openbare beschuldigingen van ongepast onderzoek doken vorig jaar op, gedeeltelijk gecontroleerd door Elizabeth Beck, een voormalige Stanford-onderzoeker die een wereldleider werd in het blootleggen van het kopiëren en manipuleren van afbeeldingen, en gerapporteerd door de Stanford Daily studentenkrant.

In artikelen die mede zijn geschreven door Dr. Tessier-Lavigne, is één afbeelding hergebruikt om aan te geven dat het drie verschillende experimenten vertegenwoordigt. In een ander fragment: “Delen van de afbeelding zijn herschikt om twee verschillende experimenten weer te geven. Dit is niet cosmetisch. Dit heeft de gegevens veranderd”, zei Dr. Beck, wiens werk heeft bijgedragen aan bijna 1.000 pull-verzoeken.

De Board of Trustees van Stanford University riep afgelopen december op tot een onafhankelijke beoordeling.

Uit de review bleek dat er ondanks beeldmanipulatie geen reden was om de bredere conclusies van het meeste onderzochte onderzoek in twijfel te trekken, met uitzondering van een paper uit 2009, gepubliceerd in het tijdschrift Nature, waarin een mogelijke manier werd beschreven om de ziekte van Alzheimer aan te vallen, wat onjuist bleek te zijn. Mark Phillip, de voormalige federale rechter die het onderzoek leidde, zei dat de recente wetenschappelijke geschiedenis bezaaid is met voorbeelden van andere mislukte benaderingen van de ziekte van Alzheimer.

Dr. Tessier Lavigne zal doorgaan als professor, zei Stanford in een verklaring van de voorzitter van de raad van toezicht, Jerry Yang, en nam nota van de “fundamentele bijdragen van de vertrekkende voorzitter op het gebied van de neurowetenschappen”.

Dr. Beck vroeg zich af welke rol hij zou moeten houden, en ze zei: “Misschien is hij een heel goede wetenschapper.” Maar “hij zou geen labs meer moeten leiden.”

Paul Root-Wolpe, directeur van het Centre for Ethics aan de Emory University, zei dat de omvang van de ontdekte problemen “een enorme klap was voor zijn reputatie als wetenschapper”. “Het zal gevolgen hebben voor hem persoonlijk. Het zal gevolgen hebben in de gebieden waarin die papieren zijn geschreven.”

Professor Wolpe betoogt echter dat de juiste reactie is om hulp te bieden in plaats van de productie te beteugelen.

Iedereen kan wetenschappelijke bekendheid verwerven op basis van hun buitengewone werk, zei hij, om vervolgens aan het roer te staan ​​van een uitgestrekte onderzoeksonderneming, gevoed door subsidies van miljoenen dollars.

Professor Wolpe, die lid was van de commissie die Promoting Integrity in Research opstelde, een bijgewerkte gids voor verantwoorde wetenschap gepubliceerd door de National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine, zegt dat dergelijke laboratoria worden bevolkt door mensen die onder druk worden gezet om carrières en salarissen te verbeteren: “Het is allemaal gekoppeld aan de positieve resultaten van experimenten, zodat de verleidingen van het systeem mensen tot slecht gedrag drijven.”

Grote laboratoria hebben sterke structuren en sterk toezicht nodig, en de “stagnatie” onder leiding van dr. Tessier-Lavigne roept vragen op over de vraag of universiteiten voldoende administratieve ondersteuning bieden, zei prof. Wolpe.

“Het is hier geen fraude. Het is gewoon een gebrek aan het soort vaardigheid die we verwachten – misschien onredelijk soms – van hooggeplaatste wetenschappers.”