De harde waarheid achter de Europese energiecrisis

De energiecrisis in Europa houdt aan, aangezien de gasopslagvolumes zijn geslonken tot het laagste niveau in 10 jaar. Een mogelijk strenge winter kan leiden tot ernstige stroomtekorten en een mogelijke sluiting van grote delen van de economie.

Hoewel de belangrijkste discussie momenteel is gericht op de mogelijke rol van Rusland in de energiecrisis, zou een nieuw verhaal binnenkort de krantenkoppen kunnen halen. Verrassend genoeg gaf de Nederlandse regering aan dat in het geval van een ernstige bevoorradingscrisis het Groningen-gasveld, het grootste onshore-gasveld van Europa, gedeeltelijk en tijdelijk kan worden heropend. De term Nederlandse ziekte lijkt een nieuwe betekenis te krijgen, van het contrasteren van een renteniersland met overvloedige middelen tot het aantonen van het gebrek aan realisme in Europa als het gaat om de risico’s van de energietransitie en de huidige marktwerking. Minister Stef Blok heeft aangegeven dat hij de mogelijkheid overweegt om het Groningenveld te heropenen, in het bijzonder vijf putten, met name die in Slocheren, merkte Johan Attima, directeur van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), beheerder van het Groningenveld, op. Het heropenen van het veld, zelfs in het geval van een noodsituatie of een energiecrisis, is politiek controversieel.

Tot voor kort was het plan om Groningen in 2023 volledig stil te leggen en daarmee een einde te maken aan de grootschalige productie en gasexport van Nederland.

Nederlandse media speculeren dat minister Blok opdracht geeft tot een eventuele heropening van het Groningenveld, een besluit dat voor 1 oktober moet worden genomen. Als de minister besluit de huidige lockdown-plannen te wijzigen, zal de hele Groningse ramp, zoals sommigen het zien, aanslepen. Gezien de huidige ongelukkige toestand van de Europese energiesector is er uiteraard nog steeds vraag naar Groningen. De aanhoudende energiecrisis kan ernstige gevolgen hebben voor de economieën en het welzijn van de EU-lidstaten, waardoor de verhalen in Brussel en de betrokken Europese hoofdsteden veranderen.

Het gebrek aan aardgasleveringen door Rusland (of de politieke wil om meer te leveren) en de moeilijkheid om de invoer van Noors of ander gas snel op te voeren, brengen de energiesituatie in Europa in gevaar. Tegelijkertijd is er het potentieel voor een mogelijke sluiting van veel elektriciteitsintensieve industrieën in Europa, zoals kunstmest, chemicaliën en staal/aluminiumproductie.

Gerelateerd: Kunnen oliepijpleidingen de watercrisis in Amerika oplossen? Politieke leiders zullen het hoofd moeten bieden aan de onmiddellijke gevolgen van hogere energierekeningen of potentiële energietekorten voor consumenten en de industrie. Beide kunnen leiden tot protesten of politieke instortingen tijdens de komende verkiezingen. De dreiging van een energiecrisis wordt breed uitgemeten, maar echte oplossingen zijn er niet, behalve lagere belastingen. Gezien de stijgende energiekosten is een mogelijk recordprijsniveau van 100 miljoen Britse thermische eenheden of $ 250 per vat ruwe olie-equivalent zeer slecht nieuws voor politici, vooral in Nederland, Duitsland, Frankrijk en het VK.

Het blijft echter onduidelijk of Europese politici zich bewust zijn van de rol die hun beleid heeft gespeeld bij het ontstaan ​​van deze crisis. Zelfs met de gedeeltelijke herstart van het Groningen-veld, die een deel van de pijn in West-Europa zou kunnen verlichten, is er een groter probleem dat moet worden aangepakt.

Door de gasmarkt open te stellen voor liberalisering, zonder de benodigde instrumenten aan de partijen te geven, en door te duwen naar de spotmarkt, werd instabiliteit in het systeem geïntroduceerd. Geopolitieke krachten spelen nog steeds een rol, terwijl Europese nutsbedrijven en leveranciers weinig steun hebben gekregen van hun regeringen.

Tegelijkertijd, toen langlopende contracten met Rusland, geïndexeerd met olieprijzen, uit het raam werden geannuleerd, begrepen velen niet dat dit zou kunnen betekenen dat de volledige marktmacht wordt overgedragen aan nationale oliemaatschappijen, zoals Gazprom. Poetin vierde feest en realiseerde zich dat de sleutel tot de Europese markten was overgedragen, met de mogelijkheid om tegelijkertijd de fundamentals en prijzen te manipuleren. Ondertussen slaagde Europa er niet in het aanbod voldoende te diversifiëren.

Europese leiders moeten dringend hun standpunt over de Russische gasleveringen en de toekomstige rol van NordStream 2, die nog steeds wordt bedreigd door Amerikaanse sancties en oppositie uit Oost-Europa, heroverwegen.

De Russische leider Vladimir Poetin lijkt alle kaarten in handen te hebben als het gaat om aardgas in Europa. Zonder meer aardgasleveringen aan Europa kunnen consumenten en industrie een winter van onvrede tegemoet gaan. De strategie om de gasvoorziening in Europa te diversifiëren is mislukt, niet alleen vanwege de tactieken en regelgeving van de EU, maar ook vanwege de aanhoudende eenzijdige focus op snelle energietransitie, desinvestering van koolwaterstoffen en grootschalige investeringen in hernieuwbare energiebronnen, zonder te beseffen dat de ruggengraat van het Europese economische systeem niet. Het draait nog steeds op koolwaterstofbrandstoffen.

Gerelateerde onderwerpen: China’s olieverbruik piekte in 5 jaar

De huidige situatie laat één belangrijk feit in het leven zien en het succes van de energietransitie hangt niet af van een eenzijdige aanpak. Door een te grote afhankelijkheid van hernieuwbare energiebronnen werd de markt instabiel, maar politici en anderen wilden dit niet toegeven. Destabilisatie kan en moet worden voorkomen door te erkennen dat koolwaterstoffen, waaronder kolen, in de nabije toekomst een belangrijke rol zullen spelen op de Europese energiemarkt.

Tegelijkertijd moeten Europese politici ook erkennen dat zonder koolwaterstoffen niet alleen de energievoorziening wordt bedreigd, maar ook de koolwaterstofeconomie lijdt. De meeste mensen begrijpen het nog niet helemaal, maar zonder koolwaterstoffen, met name aardgas en olie, zouden de voedsel- en andere primaire sectoren zwaar worden getroffen. De eerste sluitingen van de kunstmest- en staalbedrijven zijn al gemeld.

Brussel, Londen, Berlijn en zelfs Den Haag moeten hun kijk op energie en de economie van de toekomst gaan veranderen. Politici zouden moeten gaan luisteren naar marktanalisten die hebben gewaarschuwd voor turbulentie op de energiemarkten. Europa’s energiestrategie voor de lange termijn moet koolwaterstoffen als ruggengraat erkennen en tegelijkertijd investeren in opties voor hernieuwbare energie. Investeringen in gediversifieerde opslag en bevoorrading en lokale productie zijn van cruciaal belang. Zonder deze hebben bevoorradingsreuzen zoals het Rusland van Poetin alle kaarten in handen.

Door Cyril Widdershoven voor Oilprice.com

Meer Top Reads van Oilprice.com: