Centristen onder Macron verliezen absolute parlementaire meerderheid in Franse ‘democratische schok’

De Franse president Emmanuel Macron verloor de controle over de Nationale Vergadering bij de parlementsverkiezingen van zondag, een grote tegenslag die het land in politieke verlamming zou kunnen brengen, tenzij hij in staat is om allianties met andere partijen te sluiten.

De centristische Ensemble-coalitie van Macron, die de pensioenleeftijd wil verhogen en de EU-integratie wil verdiepen, zou bij de verkiezingen van zondag de meeste zetels krijgen. Uit de voorlopige verwachtingen en voorlopige resultaten bleek dat dit ruim onder de absolute meerderheid was die nodig was om het Parlement te controleren.

Een brede linkse coalitie zou de grootste oppositiegroep worden, terwijl extreemrechts recordoverwinningen behaalde en conservatieven waarschijnlijk kingmakers worden.

Minister van Financiën Bruno Le Maire noemde de uitkomst een “democratische schok” en voegde eraan toe dat als andere blokken niet zouden meewerken, “dit ons vermogen om de Fransen te hervormen en te beschermen zou belemmeren”.

Een hangend parlement vereist een mate van machtsdeling en compromissen tussen partijen die Frankrijk de afgelopen decennia niet heeft gezien. Macron kan uiteindelijk vervroegde verkiezingen uitschrijven als er een wetgevende impasse volgt.

Er is geen specifieke tekst in Frankrijk voor hoe de zaken zich nu zullen ontwikkelen. De laatste keer dat een nieuw gekozen president er niet in slaagde een absolute meerderheid te behalen, was tijdens de parlementsverkiezingen van 1988.

“De uitkomst is een gevaar voor ons land in het licht van de uitdagingen waarmee we het hoofd moeten bieden”, zei premier Elizabeth Born, eraan toevoegend dat Macron’s kamp vanaf maandag allianties zou zoeken.

Macron kan uiteindelijk vervroegde verkiezingen uitschrijven als er een wetgevende impasse volgt.

“De nederlaag van de presidentiële partij is compleet en er is geen duidelijke meerderheid in zicht”, zei Jean-Luc Melenchon, een extreemlinkse veteraan, tegen zijn aanhangers tijdens hun gezangen.

De linkse Liberation-krant beschreef het resultaat als een “klap” voor Macron, en het zakendagblad Les Echos zei dat het een “aardbeving” was.

Links en uiterst rechts winst

Linkse partijen, verenigd achter Melenchon, zijn op schema om hun score te verdrievoudigen sinds de laatste parlementsverkiezingen in 2017.

Voorlopige voorspellingen toonden aan dat bij een andere belangrijke verandering in de Franse politiek, de National Rally-partij onder leiding van Marine Le Pen, extreemrechts, een vertienvoudiging van het aantal afgevaardigden zou kunnen registreren met maximaal 90-95 zetels. Dit zou de grootste partijvertegenwoordiging in de Assemblee ooit zijn.

Eerste voorspellingen van opiniepeilers Ifop, OpinionWay, Elabe en Ipsos toonden aan dat Macron’s troepencoalitie 210-240 zetels won, Nupes 141-188 en Les Républicains 60-75.

Macron werd in april de eerste Franse president die een tweede termijn in twee decennia won, toen kiezers zich verzamelden om extreemrechts uit de macht te verdrijven.

Maar met veel kiezers die als onbereikbaar worden beschouwd, leidt hij een diep gefrustreerd en verdeeld land nu de steun voor populistische partijen aan de rechter- en linkerkant is toegenomen.

Zijn vermogen om door te gaan met het hervormen van de op een na grootste economie van de eurozone hangt af van het winnen van steun voor zijn beleid van gematigden buiten zijn coalitie van rechts en links.

allianties?

Macron en zijn bondgenoten moeten nu beslissen of ze een alliantie willen aangaan met de conservatieve Republikeinen, die op de vierde plaats kwamen, of een minderheidsregering moeten leiden die van geval tot geval met andere partijen over wetten moet onderhandelen.

“Er zijn gematigden op de stoelen en rechts en links. Er zijn gematigde socialisten en er zijn mensen aan de rechterkant die misschien aan onze kant staan ​​wat betreft wetgeving”, zei regeringswoordvoerster Olivia Gregoire.

Les Républicains past beter bij Ensemble dan bij andere partijen. Samen maken de twee kans op een absolute meerderheid in de einduitslag, waarvoor minimaal 289 Tweede Kamerzetels nodig zijn.

Christian Jacob, hoofd van de Republikeinse Partij, zei dat zijn partij in de oppositie zou blijven, maar dat het “constructief” zou zijn, door per geval deals voor te stellen in plaats van een coalitiedeal.

Voormalig voorzitter van de Nationale Assemblee Richard Ferrand en minister van Volksgezondheid Brigitte Bourguignon verloren hun zetels in twee grote nederlagen voor het kamp van Macron.

Macron had opgeroepen tot een sterk mandaat tijdens een bittere campagne tegen de achtergrond van een oorlog aan de oostflanken van Europa die de voedsel- en energievoorziening heeft verkrappen en de inflatie deed stijgen, waardoor de gezinsbudgetten werden uitgehold.

Voor de tweede stemronde had de president gezegd: “Niets is erger dan Franse chaos toevoegen aan wereldwijde chaos.”

De coalitie van Mélenchon Nupes voerde campagne om de grondstofprijzen te bevriezen, de pensioengerechtigde leeftijd te verlagen, een limiet in te stellen voor erfenissen en bedrijven die dividend uitkeren te ontslaan van ontslagen. Melenchon riep ook op tot ongehoorzaamheid aan de Europese Unie.