De overstromingen in Europa hebben tientallen mensen het leven gekost, maar niemand in Nederland. Dit is waarom

Enkele waarschuwingen – ook in Luxemburg – werden kort na de overstromingen afgegeven, zei hij.

“Mensen, waaronder mijn eigen familie, werden aan hun lot overgelaten zonder enige indicatie van wat ze moesten doen en gaven hen niet de kans om zich voor te bereiden”, zei hij.

In veel van de zwaarst getroffen gebieden waren de bewoners overweldigd door de snelheid en uitbarsting waarmee het water kwam.

In Duitsland, met de verkiezingen in aantocht, wordt de kwestie van overstromingen snel gepolitiseerd en ambtenaren geven de schuld waar ze maar kunnen.

In de Ahr-vallei, een bijzonder zwaar overstroomd gebied in West-Duitsland, vertelden hoge functionarissen aan CNN dat er vóór de ramp waarschuwingen waren afgegeven, maar dat veel inwoners deze niet serieus namen omdat ze niet gewend waren aan zulke zware overstromingen.

Sommigen hebben misschien arrangementen verzameld en geprobeerd hun waardevolle spullen in veiligheid te brengen, terwijl anderen dachten dat ze veilig zouden zijn op de tweede verdieping van hun huis, maar van het dak moesten vliegen.

Een van de zwaarst getroffen steden is Schultz, een prachtige stad in de Duitse deelstaat Rijnland-Palts.

De burgemeester van Schultz, Helmut Lucy, zei dat de overstromingen volkomen onvoorspelbaar waren en wees erop dat de stad pas in 1790 en 1910 opnieuw een zware overstroming had meegemaakt.

“Ik denk niet dat overstromingsbeveiligingssystemen me kunnen helpen, omdat je dit niet kunt berekenen, wat er gebeurt met water als dit in de rivier de Ahr”, vertelde hij afgelopen weekend aan verslaggevers.

Da Costa zei dat hij met de burgemeester kon sympathiseren, maar uit zijn opmerkingen blijkt een gebrek aan begrip van wat kan worden gedaan door een goede planning en beheer.

“Zijn opmerkingen over de overstromingsvoorspelling zijn op de lange termijn volkomen onjuist, en in de onmiddellijke zin van het geven van onmiddellijke waarschuwingen, en kunnen wijzen op problemen bij het melden van het gevaar aan het publiek of de gemeentelijke autoriteiten. Begrijp in principe het milieurisico niet”, zei.

“Hoewel waarschuwingen voor overstromingen een overstroming niet kunnen voorkomen, moeten mensen onthouden dat ze kunnen helpen zichzelf en hun bezittingen in veiligheid te brengen”, voegde hij eraan toe.

“Als Schultz en zijn stadsburgemeester een plan hadden gehad, had hij met elk huis en bedrijf en bedrijf duidelijk gecommuniceerd zodat iedereen wist wat te doen bij een andere overstroming, dan waren ze in ieder geval goed voorbereid en als hij en andere regionale leiders dat hadden gedaan, zouden er minder mensen zijn omgekomen”, zei hij.

“In tijden van crisis moet iedereen weten waar hij mee bezig is. Daarom repeteren we het blussen van gebouwen, ook als we geen brand verwachten”, zei hij.

CNN nam contact op met Lucy’s kantoor, maar reageerde niet onmiddellijk.

Ook in België waren er communicatie- en systeemproblemen. De burgemeester van Soutfontaine in de provincie Luik zei een “oranje waarschuwing” te hebben gekregen over stijgend water, maar betoogde dat het eerder rood had moeten zijn.

“We konden zien hoe het beschikbare materiaal zich niet aanpaste aan de omstandigheden die we zagen. Ik dacht vooral aan helikopters die niet in het gebied konden werken”, vertelde burgemeester Daniel Backline aan RTPP, een Belgische omroep. “Bootredding is absoluut noodzakelijk. We moesten een beroep doen op de particuliere sector om boten en mensen met voldoende motorvermogen als loodsen op te nemen.”

Nederlandse vakken

In Nederland, buiten de overstromingsgebieden van Duitsland en België, is het beeld heel anders. Ook Nederland kreeg te maken met hevige regenval – hoewel niet zo hevig als in Duitsland en België – en die ontsnapte niet. Maar de steden waren niet volledig onder water en er stierf geen enkele persoon. Autoriteiten waren beter voorbereid en konden sneller met mensen communiceren, zegt professor Geron Ayers, hoofd van de afdeling Water and Climate Risk aan de Vrije Universiteit in Amsterdam.

“We zagen de golf goed binnenkomen, en dat is waar het naartoe gaat”, vertelde Airs aan CNN.

Nederland heeft een lange geschiedenis van waterbeheer en hun succes bij het aanpakken van deze ramp zou de wereld een kaart kunnen opleveren van hoe om te gaan met overstromingen, vooral omdat door klimaatverandering extreme regenval naar verwachting vaker zal voorkomen.

Al bijna een millennium worstelt het land met zeeën en gezwollen rivieren. De drie grote Europese rivieren – de Rijn, de Muze en het Schild – hebben hun delta’s in Nederland, en de regering zegt dat 60% van het land het risico loopt te overstromen, omdat een groot deel van het land onder de zeespiegel ligt. Een groot deel van het land is in wezen aan het zinken.

De infrastructuur voor waterbeheer is een van de beste ter wereld – enorme muren met armen die de grootte van twee voetbalvelden kunnen verplaatsen, versterkte kustduinen met ongeveer 12 miljoen kubieke meter zand per jaar, en eenvoudige dingen, dijken en rivieren opblazen hun bedden – of platforms – en hun oevers Meer ruimte.

De kracht ligt grotendeels in de structuur. De infrastructuur van het land wordt beheerd door een overheidstak die zich uitsluitend bezighoudt met water, Rijkswaterstaat, die toezicht houdt op de 1500 kilometer lange kunstmatige verdedigingswerken.

De waterproblemen van het land worden beheerd door een netwerk van lokaal geselecteerde instanties die als enige taak hebben om voor alles te zorgen, van overstromingen tot afvalwater, zei Airtz. Het eerste van deze lokale “waterschappen” werd in 1255 in Leiden opgericht – het land had eerder de noodzaak van sterk waterbeheer ingezien.

“Dit is een unieke situatie voor ons”, zegt Arts. “Naast het rijk, de provincies en de steden heb je nog een vierde laag, de waterschappen, die volledig gericht zijn op waterbeheer.”

Besturen hebben de mogelijkheid om zelfstandig belasting te heffen, zodat ze niet onderhevig zijn aan schommelingen van rijksschatten.

“Water is betrokken bij toerisme, het is in de industrie, het is in de bouw,” zei Ertz. “Wat je ziet is dat het beleid van regeringen in verschillende landen echt sectoraal is.”

In Nederland noemde hij waterschappen ‘lijm’ die ze allemaal bij elkaar houdt, bijvoorbeeld om de aanwezigheid van alle betrokkenen bij het bouwproject op de uiterwaarden te waarborgen.

Op de website van Waterbeheer staat op een eenvoudige en duidelijke manier wat zij probeert te doen. “Het regent meer, de zee stijgt en de rivieren moeten meer water vervoeren”, staat er. “Beschermen tegen overtollig water is existentieel.”

Het verhaal is bijgewerkt om het herziene dodental van de Belgische autoriteiten weer te geven.